10 nga gjërat më të vjetra në botë
A e dini se feja më e vjetër në botë daton 5000 vjet më parë? Apo se vendi më i vjetër gjendet në Evropë? Po anijen më të vjetër ende në përdorim? Do të habiteshit nga mosha e disa prej gjërave në planetin tonë, me disa që në fakt shtrihen në miliarda vjet.
Qytetërimi më i vjetër – Mesopotamia konsiderohet përgjithësisht qytetërimi i parë urban, që përfshin një epokë nga shek. 8000 p.e.s deri në 2000 p.e.s. Sumerët dhe Akadianët dominuan Mesopotaminë që nga fillimi i historisë së regjistruar (rreth 3100 p.e.s) deri në rënien e Babilonisë në 539 p.e.s.
Feja më e vjetër – Hinduizmi shpesh konsiderohet feja më e vjetër ekzistuese që praktikohet ende sot. Është gjithashtu më kompleksja nga të gjitha sistemet e vendosura të besimit, me origjinë që datojnë më shumë se 5000 vjet në Indi.
Monarkia më e vjetër – Mbretëria e Suedisë është monarkia më e vjetër në botë, me Erikun Fitimtar (rreth 945– 995) që konsiderohet si mbreti i parë suedez.
Vendi më i vjetër – Vendi më i vjetër në botë është San Marino. E themeluar më 3 shtator 301 të e.s, kjo enklavë e vogël në mes të Italisë ka gëzuar statusin e saj si një shtet sovran i pandërprerë që nga pavarësia e tij nga Perandoria Romake.
Kushtetuta më e vjetër – E hartuar në vitin 1600, Kushtetuta e San Marinos është kushtetuta më e vjetër e mbijetuar e çdo shteti sovran në botë.
Cirku më i vjetër – Circus Maximus i Romës së Lashtë është cirku më i vjetër i njohur ndonjëherë. E themeluar në shekullin e I të erës sonë, ajo ishte një arenë e gjerë ku mbaheshin gara me karroca dhe shfaqje të ndryshme. Vendi është tani një park publik.
Provimi më i vjetër – Provimi më i vjetër në botë është Gaokao. Modeli rrjedh nga ekzaminimi perandorak, një sistem ekzaminimi i shërbimit civil i krijuar në Kinë në vitin 581 të e.s. Në vitin 1952, pas krijimit të Republikës Popullore të Kinës, provimi Gaokao u reformua si sistemi kombëtar i provimeve pranuese në kolegj.
Anija më e vjetër ende në përdorim –Kushtetuta e SHBA e lëshuar në 1797, është anija më e vjetër ende në përdorim. E ankoruar në portin e Bostonit, anija tani shërben si një anije muze, por lundron me raste, zakonisht për të përkujtuar Ditën e Pavarësisë.
Shkretëtira më e vjetër – Që daton diku midis 55 dhe 80 milionë vjetëve, Namib besohet të jetë shkretëtira më e vjetër në botë.
Llojet më të vjetra të pemëve – Pisha Bristlecone e Pellgut të Madh ( Pinus longaeva ) është një nga speciet më të vjetra të pemëve që ekzistojnë, duke arritur një moshë mbi 5000 vjeçare dhe gjendet në malet më të larta të Kalifornisë, Nevadës dhe Jutës.
/rtsh.al/
