35 vjet nga shembja e Murit të Berlinit

Kanë kaluar plot 35 vjet që nga shembja e Murit të Berlinit, i cili ishte bërë simbol i Luftës së Ftohtë.

Muri, ndërtimi i të cilit filloi më 13 gusht të vitit 1961 dhe i cili e shndërroi në një ishull Berlinin Perëndimor në Gjermaninë Lindore, u shemb më 9 nëntor të vitit 1989. Gjermania u nda në dy pjesë, Lindje dhe Perëndim, menjëherë pas Luftës së Dytë Botërore, ndërkohë që muri, i cili ndante qytetin e Berlinit në dy pjesë ende kujtohet si “muri i turpit”, edhe pse kanë kaluar 31 vjet nga rënia e tij.

Procesi i reformave në ish-shtetet e Bllokut Lindor filloi me politikën për transparencë dhe ristrukturim (Glasnost dhe Perestrojka) të presidentit të atëhershëm të Bashkimit Sovjetik, Mikhail Gorbaçov, dhe me këtë rast nën ndikim ra edhe Gjermania Lindore në vitin 1989.

Mijëra shtetas të Gjermanisë Lindore në verën e vitit 1989 filluan të ikin në Gjermaninë Perëndimore përmes Hungarisë dhe Çekosllovakisë. Nga ana tjetër, në Gjermaninë Lindore u rritën protestat kundër qeverisë. Dhjetëra mijëra persona që mblidheshin në Leipzig çdo javë, me sloganin “Wir sind das Volk” (Ne jemi populli), kërkuan ndryshimin e politikës së vendit. Demonstratat u përhapën në qytete të ndryshme të Gjermanisë Lindore.

Më 4 nëntor të vitit 1989, mbi 100 mijë njerëz u mblodhën në Sheshin Alexander në Berlinin Lindor, duke realizuar protestën më të madhe në historinë e Gjermanisë Lindore. Pas 28 vitesh, dy muajsh dhe 28 ditësh, “muri i turpit” u shemb më 9 nëntor, duke i dhënë fund edhe periudhës së Luftës së Ftohtë.

I vdekuri i parë dhe i fundit

Qendra Kërkimore e Potsdamit për Historinë Moderne dhe Qendra Përkujtimore dhe Dokumentuese e Murit të Berlinit raportojnë se të paktën 138 njerëz u qëlluan, u plagosën për vdekje ose kryen vetëvrasje pas përpjekjeve të pasuksesshme për t’i shpëtuar Murit të Berlinit. Viktima e parë ishte infermierja 59-vjeçare Inda Zickman, e cila vdiq më 22 gusht 1961, vetëm nëntë ditë pasi filloi ndërtimi i Murit. Pjesa e pasme e apartamentit të saj në katin e katërt përballej me një rrugë të Berlinit Perëndimor dhe si shumë të tjerë në pozicionin e saj, ajo u hodh nga dritarja, me zjarrfikësit e West Side që e prisnin me piktura të shtrira. Por ajo llogariti gabimisht dhe u hodh para se zjarrfikësit të mund të shtrinin vela, duke rezultuar në lëndime fatale.

Viktima e fundit ishte inxhinieri elektrik 33-vjeçar Winfried Freudenberg, i cili më 8 mars 1989 u përpoq të fluturonte mbi Murin me një balonë me ajër të nxehtë të bërë vetë, por u tërhoq dhe u ngrit shumë lart. Ai endej për 5 orë mes Berlinit Lindor dhe Perëndimor përpara se të përplasej në kopshtin e një shtëpie në anën lindore, duke humbur jetën.

Arratisja më spektakolare

Ndërsa Muri i Berlinit bëhej më i fortë dhe më i ndërlikuar, po ashtu u bënë edhe planet e arratisjes. Tre vëllezërit Bethke bënë arratisjet më spektakolare. Vëllai më i madh Ingo shpëtoi duke notuar në një dyshek të fryrë në lumin Elba në 1975. Në vitin 1983, vëllai i mesëm Holger u ngjit në një çati dhe qëlloi një kabllo çeliku 200 metra në anën perëndimore me një hark dhe shigjetë, të cilën Ingo e lidhi në makinën e tij. Holger më pas përdori një rrotull për të kaluar. Në vitin 1989, dy vëllezërit fluturuan me dy avionë ultra të lehtë në anën lindore për të marrë vëllain e vogël Egbert dhe u kthyen përsëri! Rojet nuk ishin të autorizuar të rrëzonin aeroplanët dhe vëllezërit u siguruan që t’i ngatërronin duke vendosur shenja sovjetike në pjesën e poshtme të krahëve. Madje gjatë gjithë kësaj ata kanë filmuar edhe një video, pamjet e së cilës mund t’i shihni më sipër. Është për t’u habitur që historia e tyre nuk është bërë ende një film hollivudian!