The post Kryeministri i Kanadasë: Marrëdhënia e vjetër me SHBA, ka mbaruar appeared first on RTSH Shkodra.
]]>Duke folur për gazetarët në Otava pas një takimi të kabinetit, Carney tha se kanadezët duhet “të riimagjinojnë rrënjësisht ekonominë e vendit përballë tarifave të presidentit amerikan Donald Trump.
Ai tha se Kanadaja do të përgjigjet me tarifa hakmarrëse që do të kenë ndikim maksimal në SHBA.
Trump njoftoi dy ditë më parë (26 mars) vendimin për taksën 25% për automjetet e importuara dhe pjesët e makinave.
Carney, udhëheqësi i Partisë Liberale, e cilësoi Marrëveshjen origjinale të Produkteve Automobilistike Kanada-SHBA të nënshkruar në vitin 1965, marrëveshjen më të rëndësishme në jetën e tij.
“Kjo ka përfunduar me këto tarifa,” tha ai.
Ai theksoi se Kanadaja mund të mbajë një industri automobilistike me tarifat e SHBA-së, me kusht që qeveria dhe komuniteti i biznesit të punojnë për të “riimagjinuar” dhe “riparuar” industrinë.
Carney ka ndryshuar planet e tij të fushatës përpara zgjedhjeve të përgjithshme të muajit të ardhshëm për t’u përballur me detyrimet e fundit të importit.
Shtetet e Bashkuara tashmë kanë vendosur pjesërisht një tarifë totale prej 25% për mallrat kanadeze, së bashku me një tarifë prej 25% për të gjitha importet e aluminit dhe çelikut. Kanadaja deri më tani është kundërpërgjigjur me rreth 60 miliardë dollarë kanadezë (42 miliardë dollarë; 32 miliardë dollarë) tarifa për mallrat amerikane.
Mëngjesin e së enjtes (27 mars), Trump paralajmëroi Kanadanë dhe BE-në kundër bashkimit të forcave kundër SHBA-së në luftën tregtare.
The post Kryeministri i Kanadasë: Marrëdhënia e vjetër me SHBA, ka mbaruar appeared first on RTSH Shkodra.
]]>The post Liderët evropianë rrisin presionin për paqe, Putin bën thirrje për një qeveri të përkohshme në Ukrainë appeared first on RTSH Shkodra.
]]>Putin deklaron se qeverisja kalimtare nën mbështetjen e OKB-së mund të hapë rrugën drejt bisedimeve për përfundimin e konfliktit.
Ai shton se qeveria do të mbikëqyret nga OKB-ja derisa të mbahen zgjedhjet për t’ia dorëzuar pushtetin asaj që ai e quan një “qeveri të aftë”.
“Teknikisht, është e mundur të diskutohet mundësia e futjes së qeverisjes së përkohshme në Ukrainë nën kujdesin e OKB-së me Shtetet e Bashkuara, me vendet evropiane, natyrisht, me partnerët dhe miqtë tanë”, deklaron Putin.
Një ditë më parë (27 mars) në Paris, liderët e Britanisë së Madhe dhe Francës, në një takim të “koalicionit të vullnetarëve” u njoftuan se do t’i bëhet më shumë presion Putinit për t’i dhënë fund luftës. Kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar Keir Starmer akuzoi Vladimir Putinin se “luan lojëra”.
Starmer argumentoi për një afat kohor për të ndërmjetësuar një marrëveshje armëpushimi dhe tha se Evropa duhet të shkojë më tej për të mbështetur procesin e paqes, duke përfshirë rritjen e sanksioneve.
Por teksa liderët evropianë vijonin me bisedimet e paqes, lufta në Ukrainë nuk u ndal.
Gjatë natës, Rusia nisi sulme në Dnipro, Nikopol, Pokrovsk dhe Marhanetska, duke dëmtuar një strukturë të infrastrukturës. Nga ana e saj, forca ajrore ruse pretendon se ka kapur 78 dronë nga Ukraina.
The post Liderët evropianë rrisin presionin për paqe, Putin bën thirrje për një qeveri të përkohshme në Ukrainë appeared first on RTSH Shkodra.
]]>The post Tërmet i fuqishëm në Mianmar, lëkundjet ndihen edhe në Tajlandë appeared first on RTSH Shkodra.
]]>Lëkundjet e forta janë ndjerë deri në Tajlandë, ndërsa shkaktuan panik te qytetarët të cilët kanë lënë menjëherë banesat e kanë dalë në rrugë.
Tërmeti në Mianmar ndodhi në një thellësi fokale prej 10 kilometrash, njoftoi Qendra Gjermane Kërkimore për Gjeoshkencat (GFZ).
Tërmeti u pasua nga një tjetër lëkundje e fortë toke me magnitudë 6.4 të shkallës rihter.
Fill pas këtyre goditjeve, Kryeministri i Tajlandës thirri një mbledhje urgjente për të vlerësuar situatën.
Deri në këto momente nuk dihet nëse ka pasoja në njerëz apo dëme të konsiderueshme në banesa.
The post Tërmet i fuqishëm në Mianmar, lëkundjet ndihen edhe në Tajlandë appeared first on RTSH Shkodra.
]]>The post Pesë të plagosur në sulm me thikë në qendër të Amsterdamit, një person i arrestuar appeared first on RTSH Shkodra.
]]>Forcat e rendit kanë rrethuar menjëherë zonën, ndërkohë që ambulancat dhe një helikopter janë dërguar në vendngjarje për të ofruar ndihmën e nevojshme.
Motivi i sulmit është ende i paqartë dhe po hetohet nga autoritetet. Policia ka kërkuar ndihmën e qytetarëve dhe ka apeluar për informacione që mund të ndihmojnë në zbardhjen e ngjarjes.
The post Pesë të plagosur në sulm me thikë në qendër të Amsterdamit, një person i arrestuar appeared first on RTSH Shkodra.
]]>The post Po kurohet për kancer, mbreti Çarls përballet me efektet anësore të ilaçeve appeared first on RTSH Shkodra.
]]>Monarku 76-vjeçar i Britanisë së Madhe zbuloi vitin e kaluar se është sëmurë me një formë tumori që ende nuk e ka bërë publik. Ai është tërhequr nga detyrat publike prej tre muajsh, megjithëse vazhdon të takohet me kryeministrin dhe të konsultohet për politikat e qeverisë.
“Madhëria e tij tani është kthyer në Clarence House [gaz. rezidenca mbretërore në Uestminster] dhe si masë përkujdesjeje, me urdhër të mjekut, programi i nesërm po ashtu do të riplanifikohet. Madhëria e Tij u shpreh ndjesën të gjitha atyre që mund të jenë prekur ose zhgënjyer,” njoftoi pallati mbretëror.
Mbretëria britanike vijon si një institucion prej 1 mijë vjetësh dhe po kryesohet nga mbreti Çarls nga viti 2022, me ndarjen nga jeta të mbretëreshës Elizabeta.
The post Po kurohet për kancer, mbreti Çarls përballet me efektet anësore të ilaçeve appeared first on RTSH Shkodra.
]]>The post Trump: Shumë shpejt do të kemi një armëpushim në Ukrainë appeared first on RTSH Shkodra.
]]>“Ne do të kemi një armëpushim të plotë shumë shpejt në luftën Rusi-Ukrainë”, tha Trump.
Presidenti Trump tha se po negociohej një kontratë për ndarjen e tokës midis dy vendeve.
“Ne do të kemi një kontratë dhe kontrata është duke u negociuar. Kontrata për sa i përket ndarjes së tokave, është duke u negociuar si ne.
Trump, i cili kohët e fundit zhvilloi telefonata të ndara me presidentin rus Vladimir Putin dhe udhëheqësin e Ukrainës Volodymyr Zelensky për zbatimin e një armëpushimi të pjesshëm, tha se ai është këmbëngulës në kërkimin e përfundimit të luftës për të ndaluar vrasjet dhe për të kursyer paratë e SHBA-së që shpenzohen për ndihmën ushtarake për Ukrainën.
The post Trump: Shumë shpejt do të kemi një armëpushim në Ukrainë appeared first on RTSH Shkodra.
]]>The post Zjarri në nënstacionin elektrik ndërpret energjinë, aeroporti Heathrow në Londër ndërpret punën appeared first on RTSH Shkodra.
]]>Në një njoftim të shpërndarë për publikun, autoritetet e aeroportit thanë se, për të siguruar sigurinë e pasagjerëve dhe personelit, “Heathrow do të mbetet i mbyllur për tërë ditën, dhe mund të ketë ndërprerje të mëtejshme gjatë ditëve në vijim”. Pasagjerët janë këshilluar që të mos udhëtojnë në aeroport deri në njoftimin e rihapjes.
Zjarri ka shpërthyer në një nënstacion elektrik pranë aeroportit, duke shkaktuar ndërprerje të energjisë për një numër të madh banesash dhe biznese lokale. Pjesë të zonës përreth janë prekur nga kjo ndërprerje energjie, dhe më shumë se 150 persona janë evakuuar. Mbi 70 zjarrfikës janë angazhuar për të kontrolluar flakët dhe për të parandaluar përhapjen e tyre.
Heathrow është një destinacion kyç për udhëtimet ndërkombëtare, me një mesatare prej mbi 200,000 pasagjerësh në ditë. Ndërkohë, autoritetet po punojnë për të rivendosur operacionet dhe për të minimizuar ndikimin në pasagjerët dhe fluturimet e tjera.
The post Zjarri në nënstacionin elektrik ndërpret energjinë, aeroporti Heathrow në Londër ndërpret punën appeared first on RTSH Shkodra.
]]>The post “The Times”: Shqipëria, vendi me plazhe spektakolare e shumë atraksione për të eksploruar appeared first on RTSH Shkodra.
]]>E vendosur mes Malit të Zi dhe Greqisë dhe e rrethuar nga pjesa e Mesdheut ku deti Adriatik takohet me detin Jon, Shqipëria po shndërrohet shumë shpejt në një nga destinacionet më emocionuese të pushimeve në Evropë.
Plazhet e saj janë ende atraksioni kryesor, me çmime të përballueshme krahasuar me destinacionet më të njohura evropiane për pushime.
Në Shqipëri do të paguani rreth 10 paund për një vakt, rreth 2,50 paund për një litër birrë vendase dhe rreth 7 paund për një koktej në një vend të mrekullueshëm në Tiranë.
Pavarësisht se nuk është më një sekreti i Evropës, Shqipëria ofron ende shumë mundësi për përvoja të paarritshme.
Shqipëria paraqet një alternativë fantastike për adhuruesit e natyrës që kërkojnë të largohen nga plazhet e mbushura me njerëz. Rrugët e reja – si ato që lidhin fshatin bregdetar të Qeparos me Nivicën, në male – e bëjnë më të lehtë aksesin në vendet e shkëputura.
Mikpritja ndaj të huajve është një tjetër pikë kryesore e çdo vizite dhe qëndrimi në një bujtinë në pronësi të familjeve do ta konfirmojë këtë.
Kryeqyteti, Tirana, është një opsion i shkëlqyer për pushime në qytet gjatë gjithë vitit. Blloqet e tij të zbrazëta të epokës komuniste tani janë të mbuluara me murale të ndritshme dhe atraksione të tjera përfshijnë muzetë dhe rrënojat e kalave.
Disa nga aktivitetet më të mira për të bërë në Shqipëri:
1. Zbuloni artin e rrugës në Tiranë
Kur kryeministri Edi Rama u bë kryetar i Bashkisë së Tiranës në vitin 2000, kryeqyteti i Shqipërisë përjetoi një transformim të rëndësishëm përmes një fushate pikturash që i dha jetë të re ndërtesave të epokës komuniste të qytetit me artin shumëngjyrësh të rrugës.
Të vendosura kryesisht rreth rrethit të Bllokut dhe përgjatë lumit Lana, muralet ofrojnë një rrëfim vizual të së shkuarës dhe të tashmes së Shqipërisë, duke kapur thelbin dinamik të qytetit.
Më shumë se dy dekada më vonë, pasioni i vazhdueshëm i Tiranës për ngjyrat vazhdoi me MuralFest Tirana, një festival i përvitshëm që mbledh së bashku artistë ndërkombëtarë të rrugës.
2. Shihni qytetet e trashëgimisë botërore të Beratit dhe Gjirokastrës
Qytetet e Beratit dhe Gjirokastrës në trashëgiminë botërore të UNESCO-s në Shqipërinë jugore janë të paharrueshme për arkitekturën, kalatë dhe pazaret e tyre osmane.
Në Berat, vizitoni Muzeun Solomon, duke gjurmuar historinë e popullsisë hebreje të Shqipërisë; në Gjirokastër, Shtëpia historike e Skëndulit dhe Muzeu Etnografik ofrojnë një pasqyrë unike për veçoritë kulturore të Shqipërisë.
3. Ecni nëpër historinë e Ballkanit
Vizitoni Butrintin në bregun perëndimor të Shqipërisë, një vend i trashëgimisë botërore të UNESCO-s, ku mund të ecni nëpër mijëra vjet të historisë së Ballkanit përmes amfiteatreve, bastioneve dhe kalave antike; ose Apolonia, e cila daton në shekullin VI p.e.s.
Divjaka është gjithashtu një vend që duhet vizituar, me shtigje biçikletash, laguna dhe plazhe, pelikanë dhe flamingo. Provoni ushqimin në restorantin “Ali Kali”, ku një kamarier shërben mbi kalë peshk
4. Relaksohuni në Rivierën Shqiptare
Riviera Shqiptare në detin Jon shtrihet nga qyteti i Vlorës deri në Sarandë, pikërisht përtej ujërave të Korfuzit, dhe është një ndërthurje fshatrash të vendosura në një formacion shkëmbor dhe plazhe të mahnitshme. Mes rrugëve gjarpëruese dhe ullishteve ofrohet mundësia për të vizituar festivale muzikore ose për të parë fshatra si Tragjasi.
5. Akomodohuni në një bujtinë tradicionale
Bujtinat gjenden në të gjithë vendin. Këto shtëpi pritëse tradicionale të drejtuara nga familjet janë një mënyrë e shkëlqyer për t’u zhytur në vend dhe ku shërbehet ushqim i shijshëm vendas, duke gliko dhe djath dhie.
Më të mirat gjenden në Tropojën malore dhe në qytetin e largët juglindor të Voskopojës – të dyja të shkëlqyera gjatë muajve të dimrit me dëborë.
6. Kuptoni historinë e Shqipërisë në Tiranë
Ju duhen disa ditë për të eksploruar Tiranën, kryeqytetin e Shqipërisë. Është një qytet kompakt: shumica e pamjeve të mëdha janë të arritshme në këmbë.
Mos humbisni Shtëpinë me Gjethe dhe muzeumet Bunk’Art 1 dhe 2, të cilët ofrojnë të gjitha një vështrim tronditës të sundimit të ish-diktatorit Enver Hoxha.
Vendet e tjera që duhen vizituar me patjetër janë; Kalaja e Tiranës, teleferiku “Dajtit Ekspres” dhe Kopshti Zoologjik i Tiranës.
Ndaloni për të parë Shtëpinë e Sali Shijakut, me veprat artistike nga dyshemeja deri në tavan dhe një oborr me kalldrëm të përsosur për të pirë kafe.
7. Ecni në Parqet Kombëtare
Vizitoni disa nga parqet kombëtare të Shqipërisë – Llogora apo Valbona janë dy shembuj të shkëlqyer – është gjithmonë një aventurë; vetëm kujdes nga rrëqebulli i Ballkanit, arinjtë dhe ujqërit që i frekuentojnë. Këtu mund të ecni më këmbë, të shëtisni me biçikletë ose kanoe.
8. Vizitoni fabrikën veneciane të maskave në Shkodër
Në fabrikën e maskave të artit të Venecias në Shkodër, stafi i maskave veneciane artizanale me më shumë se 1700 dizajne të ndryshme eksportohen në mbarë botën.
Krahas fabrikës, do të gjeni një muze kushtuar fotografit Italian, Pietro Marubi, i cili kaloi pjesën më të madhe të jetës së tij në qytet.
Shkodra është gjithashtu shtëpia e Kalasë spektakolare të Rozafës që ndodhet 130 metra mbi brigjet e liqenit të Shkodrës dhe është e rrethuar nga Alpet Shqiptare.
9. Zbuloni artin në Manastir
Manastiri i Ardenicës në qarkun e Fierit raportohet të jetë vendi ku u martua heroi shqiptar i shekullit XV Gjergj Kastrioti, i njohur si Skënderbeu; shumë më vonë, ai u ripërcaktua si një klub për elitën komuniste.
Klubi nuk është më, por pas dyerve të gdhendura të lisit të manastirit ortodoks lindor të shekullit XIII mund të shihni afreske të ndërlikuara me ngjyrë ari – të pikturuara nga disa prej artistëve më të mirë të Shqipërisë, që datojnë nga vitet 1700 dhe 1800.
10. Eksploroni liqenet më të mira të Shqipërisë
Shqipëria krenohet me mbi 240 liqene natyrore dhe 800 artificiale dhe shumë prej tyre janë parajsa të biodiversitetit. Liqeni i Shkodrës, është më i madhi në Ballkan dhe shtëpia e më shumë se 270 llojeve të shpendëve, duke përfshirë kormoranët, çafkat dhe pelikanët.
Në juglindje, liqeni i Ohrit është liqeni më i thellë në Ballkan. Ujërat e tij strehojnë rreth 200 lloje endemike, nga krustacet deri te peshqit grabitqarë.
Pranë Liqenit të Prespës së Madhe, në 850 metra mbi nivelin e detit, është i njohur për ishullin e Maligradit dhe Kishën e Shën Mërisë me afreske të shekullit XIV.
11. Relaksohuni në burimet e nxehta të Përmetit
Zhytuni në burimet e squfurit midis Përmetit dhe Benjës. Nga Përmeti, merrni rrugën për në Petran. Jini të kujdesshëm pasi ka disa kthesa të mprehta.
Parkoni automjetin, ecni në urën osmane dhe shijoni peizazhin mahnitës malor.
Lumi Vjosa përshkon rrugën e tij përmes një gryke spektakolare.
Uji i nxehtë rrjedh në Lumin Vjosa, por ka edhe disa pishina të krijuara nga njeriu. Zona është gjithashtu e mrekullueshme për rafting, shëtitje dhe kampe.
12. Shtigje ecjeje rreth Nivicës
Nivica e qetë ndodhet në një cep të maleve shqiptare, në mes të një rrjeti shtigjesh që dikur përdoreshin vetëm nga barinjtë dhe bagëtitë e tyre.
Një grup vullnetarësh çekë shpenzuan dy vjet duke hartuar mbi 100 kilometra shtigje si pjesë e një projekti për zhvillimin e qëndrueshëm të zonave të izoluara rurale.
Ndër opsionet, kanione madhështore, ujëvara, rrënojat e kalasë së Nivicës dhe Maja e Këndrevicës (2102 metra), maja më e lartë në zonë.
13. Blini suvenire në Bjeshkët e Nemuna
Një udhëtim në fshatin e thellë të Thethit në Bjeshkët e Nemuna – të njohura edhe si Alpet Shqiptare – është i domosdoshëm, siç është një udhëtim me traget nëpër liqenin e Komanit për në bujtinat e arritshme vetëm nëpërmjet ujit.
Këtu mund të ecni ose thjesht të relaksoheni duke shijuar kuzhinën e freskët shqiptare si mish i pjekur, fasule, apo peshk i freskët i shërbyer me sallata të stinës.
Në fshatrat e Lezhës dhe të Shkodrës, vizitoni prodhuesit e verërave, poçarët dhe atelietë ku bulonat e gjalla të pëlhurës janë të endura me dorë nga leshi dhe mëndafshi.
14. Vizitoni një ish-burg komunist
Ish-burgu komunist dhe kampi i punës i Spaçit pranë Repsit është një përvojë kthjelluese që ofron njëfarë konteksti për të kaluarën komplekse të Shqipërisë.
Në majën e një mali ndodhen rrënojat e ish-burgut, duke përfshirë blloqet e qelive, dhomat e marrjes në pyetje, qelitë e izolimit dhe ndërtesat administrative.
Nuk është një përvojë e gëzueshme, por Spaçi është një kujtesë e rëndësishme e betejave që ka kaluar Shqipëria.
15. Vizitoni qendrën jofitimprurëse Fundjave Ndryshe
Vizitoni qendrën jofitimprurëse Fundjave Ndryshe, në dalje të Tiranës, për një vakt.
Do t’ju shërbehen pjata të tilla si ushqime deti të papërpunuara të marinuara me lëng limoni, makarona dhe rizoto me tartuf të rritur në vend dhe një përzgjedhje të gjerë mezesh shqiptare.
Pjesa më e mirë është se paratë që shpenzoni kthehen drejtpërdrejt në kauzë, e cila ndihmon njerëzit e pambrojtur vendas me strehim dhe mësime në gjuhën angleze.
16. Ndiqni shtegun në lumin Vjosa
Eksploroni lumin e Vjosës duke ndaluar në qytete dhe fshatra gjatë rrugës.
Niseni me Përmetin, një qytet i famshëm për burimet e nxehta dhe trëndafilat, dhe më pas drejtohuni në Tepelenë, vendlindja e të madhit Ali Pashë Tepelena, përpara se të vazhdoni në Vlorë, ku deti Adriatik takohet me detin Jon.
The post “The Times”: Shqipëria, vendi me plazhe spektakolare e shumë atraksione për të eksploruar appeared first on RTSH Shkodra.
]]>The post OKB: Shkrirja e akullnajave rrezikon furnizimin me ushqim dhe ujë të 2 miliardë njerëzve appeared first on RTSH Shkodra.
]]>Mbi 1 miliard njerëz jetojnë në zona malore, dhe shumë prej tyre tashmë po përballen me pasiguri ushqimore. Për më tepër, gjysma e popullsisë në këto rajone, veçanërisht në vendet në zhvillim, janë të varur nga burimet malore për furnizimin me ujë dhe prodhimin e ushqimit. Sipas raportit të UNESCO-s për Zhvillimin e Ujit 2025, ky trend ka të ngjarë të përkeqësohet ndjeshëm në vitet e ardhshme.
Edhe vendet e zhvilluara, si Shtetet e Bashkuara të Amerikës, janë të ekspozuara ndaj këtyre rreziqeve. Për shembull, pellgu i lumit Kolorado, që ka qenë në thatësirë që nga viti 2000, po përballet me reshje shiu të shpeshta që zëvendësojnë borën malore, duke përkeqësuar kushtet e thatësirës dhe duke shkaktuar një ndikim të thellë në ekosistemet e rajonit.
Audrey Azoulay, drejtoresha e përgjithshme e UNESCO-s, theksoi se, pavarësisht se ku jetojmë, të gjithë varemi në një farë mënyre nga malet dhe akullnajat.
“Por këto ‘kulla uji’ natyrore po përballen me rrezik të afërt. Ky raport tregon nevojën urgjente për veprim,” shtoi ajo.
Shkrirja e akullnajave ka ndikuar në mënyrë dramatike në klimën globale. Sipas studimeve të Organizatës Botërore Meteorologjike, humbja e akujve është më e madhe se sa është regjistruar ndonjëherë më parë. Në rajonin e Afrikës Lindore, 80% e akujve janë shkrirë, dhe në Ande, një e treta e akujve janë zhdukur që nga viti 1998. Po ashtu, Alpet dhe Pyrenet janë ndër zonat më të prekura në Europë, ku akujt janë tkurrur me rreth 40%.
Abou Amani, drejtor i shkencave të ujit në UNESCO, paralajmëroi se humbja e akullnajave do të ketë një ndikim të thellë në sistemin klimatik global.
“Shkrirja e akullnajave ka një ndikim në reflektimin e rrezatimit diellor, duke përshpejtuar ndryshimet klimatike,” tha ai.
Përveç kësaj, shkrirja e akullnajave mund të shkaktojë më shumë ortekë dhe përmbytje të papritura në qytetet dhe luginat afër zonave malore, duke shtuar rrezikun për jetën dhe pasuritë e njerëzve që jetojnë atje.
Ekspertët kërkojnë veprime urgjente për të frenuar shkrirjen e akullnajave dhe për të mbrojtur burimet ujore që janë jetike për njerëzimin.
The post OKB: Shkrirja e akullnajave rrezikon furnizimin me ushqim dhe ujë të 2 miliardë njerëzve appeared first on RTSH Shkodra.
]]>The post Saipani, territor amerikan, ku nënat kineze shkojnë sa për të lindur appeared first on RTSH Shkodra.
]]>Gazetarët e Zërit të Amerikës në shërbimin e gjuhës mandarin, Yu Yao dhe Jiu Dao sjellin më shumë hollësi nga Saipani, kryeqytetit i ishujve të Marianës Veriore.
Turistët shkojnë në Saipan, kryeqytetin e Ishujve të Marianës Veriore, për të shijuar bukuritë e ishullit të Paqësorit. Por, jo kjo nënë. Ajo ka shkuar atje për t’i siguruar vajzës së saj dokumentin e shtetësisë amerikane.
Nëna, e cila identifikohet vetëm me mbiemrin e saj, Ye, për të mbrojtur identitetin, i ka tejkaluar 14 ditët e lejuara që të qëndrojë në këtë territor të Shteteve të Bashkuara.
“Qoftë në sistemin arsimor, apo mjedisin e përditshëm të Kinës, trysnia është e madhe. Madje edhe unë dua që të largohem. Nuk dua të jem atje”, thotë zonja Ye për Zërin e Amerikës.
Ajo shkoi në Saipan në shtator përmes një rregulli që u mundëson qytetarëve kinezë udhëtimin pa vizë për 14 ditë, që hyri në fuqi më 2019. Para kësaj, kur turizmi i grave shtatzëna nga Kina ishte në kulm, shtetasit kinezë lejoheshin të qëndronin pa vizë për 45 ditë.
“Kjo arriti kulmin më 2017 dhe 2018”, thotë Arnold Pacaios, Guvernator i Ishujve të Marianës Veriore.
Në çdo vit regjistroheshin mbi 500 lindje të foshnjave nga nënat kineze. Zoti Palacios thotë se këto lindje tejkalonin numrin e lindjeve nga nënat vendase në Saipan.
Lindjet nga nënat kineze në ishull ranë gjatë pandemisë. Sipas zotit Palacios, më 2024, nënat kineze lindën 55 foshnje. Kujdesi për nënat që shkojnë në Saipan vetëm për të lindur është një sfidë për personelin e spitalit dhe rrezik për vetë nënat, thotë guvernatori.
“Kur këto gra vijnë, nuk kanë asnjë të dhënë para lindjes. Nuk e kanë idenë nëse kjo është një lindje me rrezikshmëri të lartë apo jo”, thotë ai.
Nga viti 2009, të dhënat e qeverisë tregojnë se rreth 3 mijë e 300 foshnje kanë lindur në Saipan nga nënat kineze. Zonja Ye thotë se e gjeti këtë ishull në rrjetet sociale, ndërsa po kërkonte një vend për të lindur.
“Nuk kisha kohë të aplikoja për vizë, sepse për atë duhej të prisja. Shtatzënia ishte e papritur. Zgjodha këtë vend sepse ishte vendi ku mund të arrija shpejt atë që doja”, thotë banorja e Kinës.
Zonja Ye ka aplikuar për pasaportën amerikane të vajzës së saj një muajshe. Ajo ka paguar më shumë për ta përshpejtuar procesin.
“Kam frikë se kjo politikë do të ndryshojë me Trumpin president, prandaj pagova më shumë për ta marrë pasaportën më shpejt”, thotë ajo.
Konservatorët në Shtetet e Bashkuara argumentojnë se e drejta e shtetësisë përmes lindjes nxit emigracionin e paligjshëm dhe se kjo praktikë po keqpërdoret.
Në ditën e tij të parë në detyrë, Presidenti Trump nënshkroi një urdhër ekzekutiv për t’i dhënë fund kësaj të drejte.
“Jemi vendi i vetëm në botë që e kemi të drejtën e shtetësisë përmes lindjes, siç e dini, dhe është absolutisht qesharake”, tha Presidenti Trump.
Ndërsa urdhri po kundërshtohet në gjykatë, zonja Ye shpreson që rezultatet të jenë pozitive për vajzën e saj dhe ndoshta vetë atë.
“Sapo erdha këtu, ndjeva se ky është një vend më njerëzor. Sigurisht që do të ketë një mënyrë për të tejkaluar pengesat me të cilat po përballem”, thotë ajo.
Nga fundi i vitit të kaluar, turistët nga Kina duhet të aplikojnë në internet për leje dhe të verifikohen përmes një procesi paraprak elektronik, para se të lejohen që të hyjnë. VOA
The post Saipani, territor amerikan, ku nënat kineze shkojnë sa për të lindur appeared first on RTSH Shkodra.
]]>