E mbushur me thesare, Kolumbia nis një ekspeditë për të eksploruar anijen spanjolle 300-vjeçare të mbytur
Kolumbia ka nisur fazën fillestare të një ekspedite nënujore për të eksploruar një luftanije spanjolle që u mbyt në Karaibe më shumë se 300 vjet më parë dhe besohet se përmban artefakte me vlerë miliarda dollarë, të drejtat për të cilat janë nën një mosmarrëveshje të ashpër.
I zbuluar në vitin 2015 në ujërat në brigjet e qytetit port të Kartegjenës nga qeveria kolumbiane, San Jose shpesh quhet “Grali i Shenjtë i mbytjeve të anijeve”. Anija me 62 armë, me tre shtylla – anija flamuri dhe galionja më e madhe e një flote spanjolle, besohej se mbante ar, argjend, smerald dhe mallra të tjera të vlefshme nga minierat e Potosi, Peru. Thuhej se po udhëtonte nga Panamaja në Kolumbi kur u mbyt me 600 njerëz në bord më 8 qershor 1708, gjatë një beteje me anijet britanike.
Faza e parë e ekspeditës do të fokusohet në fotografimin e anijes duke përdorur sensorë të largët “jo ndërhyrës”, tha Instituti Kolumbian i Antropologjisë dhe Historisë (ICANH), duke shtuar se rezultatet e ekspeditës fillestare mund të hapin rrugën për eksplorime të mëvonshme, të cilat do të përfshijnë gjetjen e materialeve arkeologjike nga mbytja e anijes.
Imazhet do të përdoren më pas për të ndërtuar një inventar të zbulimeve arkeologjike në shtratin e detit.
ICANH e ka shpallur gjithashtu vendin e zbulimit një “zonë arkeologjike të mbrojtur” kombëtare për të ruajtur vlerën e saj shkencore dhe arkeologjike.
Beteja ligjore miliarda dollarësh për të drejtat
Zbulimi i San Jose ka qenë i rëndësishëm për Kolumbinë për shkak të thesarit të anijes me artefakte kulturore dhe historike dhe të dhëna që ato mund të japin për klimën ekonomike, sociale dhe politike të Evropës gjatë fillimit të shekullit të 18-të.
Por ajo gjithashtu ka ndezur një betejë ligjore shumë miliarda dollarësh. Kolumbia pohon se zbuloi për herë të parë San Jose në 2015 me ndihmën e shkencëtarëve ndërkombëtarë.
Por pretendimet e tyre janë kundërshtuar nga një kompani shpëtimi detare me bazë në SHBA e quajtur Sea Search-Armada (SSA), e njohur më parë si Glocca Morra, e cila argumenton se ata ishin ata që kishin zbuluar mbytjen e anijes në fillim të viteve 1980.
SSA ka nisur një betejë ligjore kundër qeverisë kolumbiane në Gjykatën e Përhershme të Arbitrazhit, duke pretenduar se ajo ka të drejtë për rreth 10 miliardë dollarë, gjysma e vlerës së vlerësuar të thesarit të anijes së mbytur.
Humbja e San José dhe ngarkesave të tij thuhej se u kishte shkaktuar vështirësi financiare tregtarëve në të gjithë Evropën dhe Botën e Re, sipas raporteve të lëshuara nga SSA./ CNN
