Marrëveshja për emigrantët, dekani i UT për Der Standard: Këta njerëz do të mbahen si të burgosur

Marrëveshja Shqipëri-Itali për strehimin e emigrantëve, është pasqyruar në një artikull të së përditshmes austriake Der Standard.

Sipas gazetës, ka kritika ligjore për vlerësimin e gjyqtarëve në Shqipëri pasi Gjykata Kushtetuese shqiptare më 29 janar e cilësoi si kushtetuese marrëveshjen e nënshkruar nëntorin e kaluar mes qeverisë shqiptare dhe asaj italiane për strehimin e emigrantëve në një kamp në qytetin e Lezhës.

Der Standard vijon se “Kryeministri shqiptar gjithnjë e më autokratik Edi Rama nënshkroi marrëveshjen me kërkesë të kryeministres italiane Giorgia Meloni, e cila nga ana e saj u zgjodh sepse kishte premtuar një ulje drastike të numrit të emigrantëve në Itali. Ekspertët juridikë kishin vënë në dukje paraprakisht vendimin se një shtet nuk mund të vërë territor në dispozicion të një shteti tjetër dhe as nuk mund t’i transferojë pushtetet ekzekutive zyrtarëve të një shteti tjetër”.

Artikulli thekson se zyrtarët italianë duhet të zbatojnë ligjin italian për të vendosur nëse emigrantët e kapur në ujërat italiane duhet të marrin azil apo jo. “Gjykata Kushtetuese tashmë po kërkonte padyshim një shteg për të miratuar protokollin, me argumentin se përveç ligjit italian, mund të zbatohej edhe ligji shqiptar. Megjithatë, kjo është shumë e diskutueshme”, nënvizon artikulli.

Më tej, në një intervistë për Der Standard, dekani i Universitetit Shqiptar në Tiranë, Jordan Daci, ka deklaruar se “është e qartë se protokolli i migracionit është një shkelje e kushtetutës shqiptare”. Sipas Dacit, sistemi juridik në Paqen e Vestfalisë në vitin 1648 e bëri të qartë në Evropë se shtetet kanë kufij të qartë territorial brenda të cilëve vetëm ata kanë monopolin e përdorimit të forcës.

“Arsyetimi i Gjykatës Kushtetuese është jo vetëm i palogjikshëm, por edhe i pakuptimtë. Asnjë shtet tjetër nuk mund të ndërmarrë veprime ekzekutive në territorin e një shteti tjetër.Argumentet e tjera të Gjykatës Kushtetuese janë gjithashtu të pakuptimta; ato bien në kundërshtim me Kartën e OKB-së për të Drejtat e Njeriut dhe të drejtën ndërkombëtare.” Deklaratat e Gjykatës Kushtetuese shqiptare janë të natyrës politike dhe nuk kanë të bëjnë me ligjin kushtetues. Thjesht nuk mund të argumentosh se ligji shqiptar duhet të zbatohet kur në të njëjtën kohë protokolli i migracionit e përjashton në mënyrë eksplicite këtë”, tha Daci. 

Ai theksoi gjithashtu se marrëveshja parashikonte që zyrtarët italianë që duhet të vendosin për fatin e emigrantëve nuk duhet t’i nënshtrohen ligjit shqiptar. “Ky ndërtim është më i keq se një kimerë”, thotë Daci, duke iu referuar krijesës hibride nga mitologjia greke.

Eksperti kushtetues është gjithashtu i zhgënjyer që nuk ka zëra nga “shtetet kryesore demokratike” në BE që kritikojnë marrëveshjen dhe pasojat e saj të mundshme. “Një shtet që dëshiron të anëtarësohet në BE thjesht po hedh kushtetutën e tij në koshin e plehrave,” tha ai, duke komentuar vendimin.

Daci beson se lejimi i një qendre të tillë migrimi në Shqipëri do të krijonte “geto” dhe kujton se getot e para në Evropë u krijuan në Itali, më saktë në Venecia. “Të gjithë personat që sillen në qendrën e migracionit nuk do të kenë asnjë akses në një gjykatë në Shqipëri, as nuk do të kenë akses në autoritete dhe shërbime të tjera që u takojnë,” kritikon ai. “Këta persona do të mbahen si të burgosur, nuk do të lejohen të dalin nga zona e rrethuar, e cila do të ruhet nga policia shqiptare”

Ka mundësi që zyrtarët italianë që duhet të vendosin për statusin e mbrojtjes së emigrantëve duhet të lidhen me video dhe të mos vijnë fare në Shqipëri. Prandaj është e mundur që nuk do të kryhen intervista personale me migrantët. Askush nuk do të jetë në gjendje të hetojë se çfarë do të ndodhë me këta të varfër”, tha Daci për Standard.

“Italia është miku ynë dhe partneri ynë strategjik, por duket sikur qeveria ka humbur plotësisht busullën e saj për shkak të krizës së saj të brendshme, edhe pse Italia është një nga gjashtë shtetet themeluese të BE-së”.

Daci sqaron gjithashtu se në praktikë nuk do të jetë e mundur që procedurat të zgjasin vetëm tre javë, siç duket me sa duket.

“Meloni ka të bëjë me shpëtimin e vetvetes, por kjo marrëveshje migrimi ka pasoja të mëdha. Mijëra njerëz do të vuajnë, përveç kësaj ajo krijon një precedent të keq për Evropën. Duket se disa në Evropë, si qeveria britanike, po e bëjnë këtë “Ashtu si Marrëveshja e migracionit hap një derë dhe tani vendet e tjera mund të planifikojnë diçka të ngjashme.”