Metodat eksperimentale, tre shkencëtarë fitojnë çmimin Nobel për fizikë

Çmimi më i lartë në fizikë u shkon tre shkencëtarëve për “metodat eksperimentale që gjenerojnë impulse drite attosekondë”. Pierre Agostini, Ferenc Krausz dhe Anne L’Huillier kanë fituar Çmimin Nobel të fizikës për vitin 2023 për “metodat eksperimentale që gjenerojnë pulse drite attosekondë për studimin e dinamikës së elektroneve në materie”, thotë organi që jep çmimin.

Çmimi, i cili është shpallur në kryeqytetin suedez Stokholm të martën në mëngjes, është Nobeli i dytë i sezonit pas Çmimit Nobel 2023 në Fiziologji ose Mjekësi të shpallur të hënën.

Çmimi në mjekësi u shkoi studiuesve të mRNA, shtetasve amerikanë me origjinë hungareze, Katalin Kariko dhe Dreë Ëeissman, për teknologjinë e tyre novator që hapi rrugën për vaksinat e dërguara ARN (mRNA) COVID-19.

Çmimet për kiminë, letërsinë dhe paqen janë planifikuar të jepen të mërkurën, të enjten dhe të premten në Stokholm. Çmimi për ekonomi do të shpallet më 9 tetor.

Çmimet Nobel u themeluan me testamentin e shpikësit dhe filantropit suedez Alfred Nobel në 1895. Çmimi i Ekonomisë, i krijuar në vitin 1968, është i vetmi Nobel që nuk u përfshi në testament. Fituesit marrin një diplomë të çmimit Nobel, një medalje ari dhe një çek. Shuma e çekut këtë vit është rreth 1 milion dollarë.

Çdo diplomë është një vepër arti unike, e krijuar nga artistë dhe kaligrafë suedezë dhe norvegjezë. Laureatët i mbledhin këto çmime në një ceremoni zyrtare më 10 dhjetor, përvjetorin e vdekjes së Nobelit.