OBSH: Rritje alarmante me 30-fish e fruthit në Evropë, fëmijët më të rrezikuarit

Ka pasur një rritje alarmante me 30-fish të rasteve të fruthit në Evropë vitin e kaluar. Deklarata e bë nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH).

Shefat e shëndetësisë po paralajmërojnë se rastet janë ende në rritje dhe se nevojiten “masa urgjente” për të parandaluar përhapjen e mëtejshme. Më shumë se 30,000 njerëz u infektuan në 2023, krahasuar me 941 gjatë gjithë vitit 2022.

OBSH beson se kjo është rezultat i më pak fëmijëve që janë vaksinuar kundër sëmundjes gjatë pandemisë Covid.

Në Britaninë e Madhe, zyrtarët e shëndetësisë thanë javën e kaluar se një shpërthim i fruthit shumë ngjitës në Ëest Midlands mund të përhapet me shpejtësi në qytete dhe qytete të tjera me shkallë të ulët vaksinimi.

Më shumë se 3.4 milionë fëmijë nën moshën 16 vjeç janë të pambrojtur dhe në rrezik të sëmuren nga sëmundja, sipas NHS England.

Miliona prindër dhe kujdestarë po kontaktohen dhe u kërkohet të caktojnë një takim për të siguruar që fëmijët e tyre të vaksinohen plotësisht kundër fruthit. 

Vaksina e fruthit, shytave dhe rubeolës (MMR) jepet në dy doza – e para rreth moshës një vjeç dhe e dyta kur fëmija është rreth tre vjeç e katër muajsh.

Vaksina është shumë efektive në mbrojtjen kundër fruthit, por vetëm 85% e fëmijëve që fillojnë shkollën fillore në Mbretërinë e Bashkuar i kanë pasur të dyja vaksinat.

Duke folur për situatën në Evropë, Dr Hans Kluge, drejtor rajonal në OBSH, tha: “Ne kemi parë, në rajon, jo vetëm një rritje 30-fish të rasteve të fruthit, por edhe afro 21,000 shtrime në spital dhe pesë vdekje të lidhura me fruthin. Kjo është shqetësuese. Vaksinimi është mënyra e vetme për të mbrojtur fëmijët nga kjo sëmundje potencialisht e rrezikshme”.

Fruthi mund të jetë një sëmundje serioze në çdo moshë. Shpesh fillon me një temperaturë të lartë dhe një skuqje, e cila normalisht kalon brenda 10 ditëve – por ndërlikimet mund të përfshijnë pneumoni, meningjit, verbëri dhe konvulsione.

Foshnjat që janë shumë të vogla për t’iu dhënë dozën e parë të vaksinës, gratë shtatzëna dhe ato që kanë sistem imunitar të dobësuar janë më të rrezikuarit. 

Gjatë shtatzënisë, fruthi mund të çojë në lindje fëmijësh të vdekur, abort dhe lindjen e një fëmije me peshë të vogël lindjeje.

Të gjitha vendeve në rajonin evropian u kërkohet të zbulojnë dhe t’i përgjigjen shpejt shpërthimeve të fruthit, krahas dhënies së vaksinave për më shumë njerëz.

OBSH tha se fruthi kishte prekur të gjitha grupmoshat vitin e kaluar – të rinj dhe të moshuar. Në përgjithësi, dy në pesë raste ishin te fëmijët e moshës 1-4 vjeç dhe një në pesë raste ishin te të rriturit e moshës 20 vjeç e lart.

Midis janarit dhe tetorit 2023, 20,918 njerëz në të gjithë Evropën u shtruan në spital me fruth. Në dy vende u raportuan gjithashtu pesë vdekje nga fruthi.

Efekti pandemik

Normat e vaksinimit për dozën e parë të vaksinës MMR, e cila mbron nga fruthi, ranë nga 96% në 2019 në 93% në 2022 në të gjithë Evropën. Marrja e dozës së dytë ra nga 92% në 91% gjatë së njëjtës periudhë.

Kjo rënie në dukje e vogël në marrjen e vaksinimit do të thotë se më shumë se 1.8 milionë fëmijë në Evropë kanë humbur një vaksinim kundër fruthit gjatë atyre dy viteve.

“Pandemia Covid-19 ndikoi ndjeshëm në performancën e sistemit të imunizimit në këtë periudhë, duke rezultuar në një rritje të fëmijëve të pavaksinuar,” raportoi OBSH, sipas BBC.

Me lulëzimin e udhëtimeve ndërkombëtare edhe një herë dhe heqjen e masave për distancimin social, rreziku i përhapjes së fruthit përtej kufijve dhe brenda komuniteteve është shumë më i madh – veçanërisht brenda popullatave të pavaksinuara, tha ai.

Edhe vendet që kanë arritur statusin e eliminimit të fruthit janë në rrezik të shpërthimeve të mëdha, paralajmëroi OBSH.

Institucioni thotë se 95% e fëmijëve duhet të vaksinohen me dy doza kundër fruthit në të gjitha komunitetet për të parandaluar përhapjen e sëmundjes shumë ngjitëse.