Plani i armëpushimit të Gazës në ‘fije të perit’, SHBA thotë se Hamasi propozoi ndryshime
Sekretari amerikan i Shtetit, Antony Blinken, thotë se Hamasi ka propozuar “ndryshime të shumta” në një plan të mbështetur nga SHBA për një armëpushim dhe marrëveshje për lirimin e pengjeve në Gaza, i cili aktualisht varet në ‘fije të perit’.
Ai u tha gazetarëve në Doha se disa nga ndryshimet ishin “të zbatueshme” dhe të tjerat jo, por se SHBA dhe ndërmjetësit nga Katari dhe Egjipti “do të përpiqeshin ta mbyllnin këtë marrëveshje”.
Hamasi tha të martën se ishte gati të “merrej pozitivisht” me procesin, por theksoi nevojën që Izraeli të binte dakord për një armëpushim të përhershëm.
Qeveria e Izraelit nuk ka komentuar, por një zyrtar anonim izraelit tha se përgjigja e grupit të armatosur palestinez ishte një refuzim.
Të martën, Blinken tha se kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu kishte “riafirmuar angazhimin e tij” ndaj propozimit të armëpushimit dhe se vetëm Hamasi qëndronte përgjegjës.
Megjithatë, Netanyahu nuk e ka miratuar publikisht planin, të cilin presidenti amerikan Joe Biden tha se ishte ofruar nga Izraeli kur ai e publikoi atë 12 ditë më parë.
Këshilli i Sigurimit i OKB-së miratoi të hënën një rezolutë që mbështeste propozimin, duke shtuar presionin diplomatik që SHBA po ushtrojë.
Në një konferencë shtypi me kryeministrin dhe ministrin e Jashtëm të Katarit, Sheikh Mohammed bin Abdul Rahman Al Thani, Blinken tha se ata kishin diskutuar ndryshimet e kërkuara nga Hamasi për propozimin e armëpushimit të mbështetur nga SHBA.
“Një marrëveshje ishte në tryezë që ishte praktikisht identike me një propozim që Hamasi paraqiti më 6 maj më parë- një marrëveshje që e gjithë bota e mbështet, që Izraeli e ka pranuar dhe Hamasi mund të përgjigjej me një fjalë të vetme: “po”,” tha ai.
“Në vend të kësaj, Hamasi priti gati dy javë dhe më pas propozoi më shumë ndryshime, një numër prej të cilave shkojnë përtej pozicioneve që kishte marrë dhe pranuar më parë.”
Por, shtoi ai, zyrtarët e SHBA-së, Katarit dhe Egjiptit do të “përpiqen ta mbyllin këtë marrëveshje”.
“Unë besoj se ato boshllëqe janë të kapërcyeshme. Por kjo nuk do të thotë se ato do të kapërcehen sepse, në fund të fundit, Hamasi duhet të vendosë.”
Sheikh Mohammed tha se Hamasi dhe Izraeli duhet të bëjnë disa lëshime.
“Ne jemi dëshmitarë të një ndryshimi në këtë konflikt në periudhën e fundit dhe ka një thirrje të qartë dhe të vendosur për t’i dhënë fund kësaj lufte,” vuri në dukje ai.
Blinken tha gjithashtu se ishte thelbësore që të zhvillohen plane për “ditën pas konfliktit” në Gaza sa më shpejt të jetë e mundur, në mënyrë që të arrihet një fund i qëndrueshëm i luftës.
“Në javët e ardhshme, ne do të paraqesim propozime për elementët kryesorë të një “plani të ditës pas”, duke përfshirë ide konkrete se si të menaxhojmë qeverisjen, sigurinë, rindërtimin,” shtoi ai.
Deklarata e shkurtër e lëshuar nga Hamasi të martën në mbrëmje, e cila konfirmonte se kishte dhënë një përgjigje zyrtare ndaj propozimit të armëpushimit, nuk përshkruante asnjë nga ndryshimet që kishte kërkuar.
Megjithatë, grupi përsëriti një kërkesë për atë që e quajti “ndalimin e plotë të agresionit të vazhdueshëm kundër Gazës” dhe tërheqjen e plotë të forcave izraelite.
Një zyrtar i Hamasit, Izzat al-Rishq, tha se përgjigja ishte “serioze dhe pozitive” dhe se hap “një rrugë të gjerë” për të arritur një marrëveshje.
Zyra e kryeministrit izraelit nuk lëshoi ndonjë deklaratë.
Por një deklaratë u lëshua nga një zyrtar anonim izraelit, i cili tha se Hamasi kishte “ndryshuar të gjithë parametrat kryesorë dhe më domethënës” dhe “refuzoi propozimin për lirimin e pengjeve që u paraqit nga Presidenti Biden”.
Ushtria izraelite nisi një fushatë në Gaza për të shkatërruar Hamasin në përgjigje të një sulmi të paprecedentë në Izraelin jugor më 7 tetor, gjatë të cilit rreth 1200 njerëz u vranë dhe 251 të tjerë u morën peng.
Më shumë se 37,200 njerëz janë vrarë në Gaza që atëherë, sipas ministrisë së shëndetësisë të territorit të Hamasit.
Një marrëveshje e arritur në nëntor bëri që Hamas të lirojë 105 pengje në këmbim të një armëpushimi njëjavor dhe rreth 240 të burgosur palestinezë në burgjet izraelite. Izraeli thotë se 116 pengje janë ende duke u mbajtur, 41 prej të cilëve supozohen të vdekur.
Zoti Biden tha se propozimi i ri përfshin tre faza .
E para do të përfshinte një armëpushim fillestar gjashtë-javor, kur Hamasi do të lironte disa nga pengjet – duke përfshirë gra, të moshuar dhe të sëmurë ose të plagosur – në këmbim të Izraelit që lironte një numër të papërcaktuar të burgosurish palestinezë. Do të ketë gjithashtu një tërheqje të forcave izraelite “nga të gjitha zonat e populluara të Gazës” dhe një “rritje” të ndihmës humanitare.
Faza e dytë do të lirojë të gjithë pengjet e mbetur të gjallë dhe tërheqjen e të gjitha forcave izraelite nga Gaza si pjesë e një “ndërprerjeje të përhershme të armiqësive”, por kjo e fundit do të jetë ende subjekt i negociatave të mëtejshme.
Gjatë fazës së tretë, eshtrat e çdo pengu të vdekur do të ktheheshin dhe do të fillonte një plan i madh rindërtimi për Gazën.
Ndërsa Shtëpia e Bardhë në fakt po përpiqet t’i shtyjë palët në përparimin e një marrëveshjeje, udhëheqja e Izraelit mbetet thellësisht skeptike për këtë.
Ministrat e ekstremit të djathtë po i bëjnë presion Netanyahut që të injorojë diplomacinë e Uashingtonit dhe kanë kërcënuar se do të largohet nga koalicioni i tij qeverisës dhe do të shkaktojë kolapsin e tij nëse propozimi i mbështetur nga SHBA shkon përpara, duke e parë atë si një dorëzim ndaj Hamasit.
Kryeministri nuk ka shprehur pa mëdyshje mbështetje për planin, të cilin ai e ka pranuar se ishte i autorizuar nga kabineti i tij i luftës.
Propozimi aktual izraelit – thuhet se është më i gjatë se përmbledhja e paraqitur nga zoti Biden. Ai nuk është bërë publik dhe është e paqartë nëse ndryshon nga ajo që përcolli presidenti. Ai iu prezantua Hamasit disa ditë përpara fjalimit të zotit Biden. BBC
