Rama për “Financial Times”: Marrëveshja për emigrantët me Italinë është unike, s’do këtë të tjera

Marrëveshja e Shqipërisë për emigrantët me Italinë është unike “vetëm një herë” pavarësisht interesit nga qeveritë e tjera, ka thënë kryeministri shqiptar Edi Rama, duke shkatërruar shpresat e disa kryeqyteteve të BE-së për të përsëritur këtë masë.

Roma dhe Tirana ranë dakord vitin e kaluar për të ngritur qendra në Shqipëri, ku do të regjistrohen disa mijëra emigrantë të nisur drejt Italisë dhe më pas do të prisnin që kërkesa e tyre për azil të shqyrtohej nga zyrtarët italianë.

Plani tërhoqi kritika nga grupet e të drejtave, por gjithashtu ngjalli interes nga disa qeveri evropiane të qendrës së djathtë. Partia Popullore Evropiane e qendrës së djathtë madje e bëri atë pjesë të platformës së saj zgjedhore për zgjedhjet e qershorit për Parlamentin Evropian.

“Është një herë, 100 për qind unike, ndodh vetëm një herë”, tha Rama në një intervistë për Financial Times.

Ai tha se qeveritë e tjera i ishin drejtuar për të parë nëse mund të përsërisnin marrëveshjen me Italinë.

“Unë thash jo. Sepse nuk ka kuptim për mua. Italia është shumë e veçantë për ne, më shumë se një marrëdhënie strategjike. Është një miqësi e rrënjosur thellë”, tha Rama.

Kryeministri Rama tha se marrëveshja me Italinë bazohej në një histori të gjatë zbatimi të ndërsjellë të ligjit – roja bregdetare italiane që ndihmoi Shqipërinë të kontrollonte emigracionin në vitet 1990 dhe përpjekjet më të fundit të përbashkëta kundër kontrabandës së drogës.

Kritikët argumentojnë se plani shkel të drejtat e njeriut dhe është i mbushur me probleme ligjore dhe kosto të larta. Por nuk është një ide e re.

Partnerët perëndimorë janë përpjekur të marrin ndihmën e Shqipërisë me emigrantët që kur ajo mirëpriti mijëra afganë të lënë të ekspozuar ndaj talebanëve pas tërheqjes së fuqive perëndimore në vitin 2020. Lista filloi me kryeministrin e Mbretërisë së Bashkuar.

“Boris Johnson më telefonoi dhe më tha, lavdëroj udhëheqjen tuaj, le të bëjmë diçka së bashku”, kujton Rama. “Le të kemi një marrëveshje që Britania të sjellë në Shqipëri emigrantët e paligjshëm për t’i mbajtur atje, për t’i përpunuar. Unë thashë, më falni, kjo nuk është e mundur.”

Ndryshe nga marrëveshja italiane, e cila është për strehimin deri në 3,000 njerëz në të njëjtën kohë, oferta e Mbretërisë së Bashkuar nuk ishte “një numër fiks”, tha Rama.

“Ishte për të gjithë ata që vijnë në Britani si një tranzit. Unë thashë se nuk ka mundësi. Pastaj, kishim të tjera që nuk do t’i përmend. Ndër vendet më të pasura në Evropë”, u shpreh kryeministri.

Ai paralajmëroi kundër trajtimit të imigracionit si një problem sigurie dhe veçanërisht për qeveritë që përpiqen ta transferojnë atë.

“Kjo çështje nuk mund të trajtohet duke e transferuar problemin,” tha ai.

Përveç Shqipërisë, edhe vendet e tjera të Ballkanit mund të ndihmojnë nëse procesi do të strukturohej mirë dhe do të ruhej brenda ligjit ndërkombëtar, tha ai. Por Evropa e ktheu atë në një çështje ideologjike, elektorale dhe harroi se do t’i duheshin njerëz për të shmangur një “dimër demografik” dhe një rënie ekonomike si pasojë.

Më shumë se një milion shqiptarë kanë emigruar në BE dhe Mbretërinë e Bashkuar gjatë viteve, një e treta e popullsisë totale të vendit.

Lufta në Ukrainë më në fund kishte ndryshuar lojën për zgjerimin, tha Rama, duke shënuar “rekordin më të mirë” për ekzekutivin në largim të BE-së. “Gjithashtu falë Vladimir Putinit, një ndryshim ka ndodhur tashmë.”

Planet e reja të propozuara të BE-së për të përfshirë vendet e Ballkanit Perëndimor në rrugë praktike bashkëpunimi, të tilla si transfertat e lehta dhe të lira të parave ose burokracia e reduktuar e tregtisë ndërkufitare, do të kishte qenë “e pamundur të imagjinohej pesë vjet më parë”, tha ai.

“Nuk ka të bëjë me paratë,” tha ai, duke iu referuar një pakete prej 6 miliardë eurosh të ofruar për Ballkanin – një shumë që shumica e vendeve në rajon e konsiderojnë modeste.

“Ka të bëjë me hapjen e shtigjeve për t’u integruar dhe për të pasur të njëjtat kushte si anëtarët, duke mos qenë ende anëtar”, tha Rama.

Një kritik i procesit të ngadaltë të zgjerimit të BE-së, Rama vuri në dukje se autoriteti moral i bllokut po zbehet.

“Evropa është ballkanizuar,” tha ai. “Ne ende e shikojmë Evropën si një vend ku do të mbrohemi nga shpërthimet e nacionalizmit që na çojnë në konflikte dhe luftëra. [Por] lëvizjet nacionaliste në Evropë jo vetëm që kanë gjetur një hapësirë ​​në politikë, por kanë infektuar ose prekur [lëvizjet e tjera].”/ Financial Times