Raporti i Inteligjencës amerikane ngre shqetësime serioze për sigurinë në rajonin e Ballkanit
Ballkani po përballet me një situatë jo të lehtë dhe rreziqe të shumta mund ta kanosin sigurinë e popujve, të cilët jetojnë në gadishull.
Rreziku i madh qëndron në faktin se Ballkani mund të përballet me rritje të dhunës së lokalizuar ndëretnike gjatë vitit 2024, sipas raportit të hartuar nga Zyra e Drejtorisë Kombëtare të Inteligjencës amerikane.
Sipas Raportit të Inteligjencës amerikane, i bërë publik një ditë më parë, thuhet se zhvillimet e fundit në rajonin e Ballkanit Perëndimor e bëjnë këtë zonë të brisht pas tensioneve në rritje të rrymave të ndryshëm.
Raport i fundit i Inteligjencës ngre shqetësime përshkon si shqetësim shumë serioz rritjen e nacionalizmit në rajon, gjë e cila mund të çojë në rritjen e akteve të dhunës në zona të ndryshme të rajonit.
Në një nga pikat e raportit përshkruhet me nota serioze situata në veri të Kosovës dhe atë në Bosnjë dhe Hercegovinë.
“Udhëheqësit nacionalistë ka të ngjarë të përkeqësojnë tensionin për avantazhin e tyre politik dhe për aktorët e jashtëm”, shkruhet në raport.
Sipas tij, faktorët që nxisin këto tensione do të përforcojë dhe shfrytëzojë dallimet etnike për të rritur ose mbrojtur ndikimin e tyre rajonal ose për të penguar integrim më i madh i Ballkanit në BE ose në institucionet euroatlantike.
Gjithashtu nuk lihet jashtë vëmendjes incidenti i Banjskës apo situatat e fundit në komunat me shumicë serbe, ku thuhet se, “përleshjet mes nacionalistëve serbë dhe autoriteteve kosovare kanë çuar në vdekje dhe plagosje, duke përfshirë lëndimet e paqeruajtësve të NATO-s, në vitin 2023”.
Bosnjë dhe Hercegovinë
Një tjetër pikë e raportit të hartuar nga Zyra e Drejtorisë Kombëtare të Inteligjencës amerikane i dedikohet posaçërisht situatës në Bosnjë dhe Hercegovinë.
Aty thuhet se, “udhëheqësi serb i Bosnjës, Milorad Dodik, po ndërmerr hapa provokues për të neutralizuar ndërkombëtarët mbikëqyrjen në Bosnje dhe sigurimin de facto të shkëputjes për Republikën Srpska të tij”.
Më tej shkruhet se, veprimi i tij mund të nxiti udhëheqësit e popullatës boshnjake (myslimane boshnjake) që të forcojnë kapacitetet e tyre për të mbrojnë interesat e tyre dhe mundësisht të çojnë në konflikte të dhunshme që mund të mposhtin forcat paqeruajtëse.
Shqipëria nuk përmendet në asnjë pikë të këtij raporti.
Më pas raporti përshkruan disa ccështje që përshkruhet si imediate dhe që sjellin rrezik për sigurinë dhe për gjithë botën.
Konflikti në Ukrainë
I ashtuquajturi operacion ushtarak special i Rusisë kundër Ukrainës ka shkaktuar kosto të mëdha dhe të qëndrueshme për Rusinë,
Nuk arriti të arrinte nënshtrimin e plotë të Ukrainës që fillimisht kërkoi Putini dhe mblodhi Perëndimin për të mbrojtur kundër agresionit rus. Rusia ka pësuar më shumë humbje ushtarake se në çdo kohë që atëherë Lufta e Dytë Botërore – afërsisht 300,000 viktima dhe mijëra tanke dhe automjete të blinduara luftarake.
“Ushtria ruse ka dhe do të vazhdojë të përballet me çështje të rëndimit, mungesës së personelit dhe sfidat morale, megjithëse mbështetja e saj në mina, pozicionet e përgatitura mbrojtëse dhe indirekte zjarret e kanë ndihmuar atë të zbusë ofensivën e Ukrainës në vitin 2023”shkruhet në raport.
Megjithatë, ky bllokim luan me avantazhet strategjike ushtarake të Rusisë dhe po rritet gjithnjë e më shumë duke e zhvendosur momentin në favor të Moskës. Industria ruse e mbrojtjes po rritet ndjeshëm rritja e prodhimit të një sërë armësh goditëse me rreze të gjatë, municione artilerie dhe të tjera aftësitë që do ta lejojnë atë të mbajë një luftë të gjatë me intensitet të lartë nëse është e nevojshme. Ndërkohë, Moska ka bërë rritje të vazhdueshme në fushën e betejës që nga fundi i vitit 2023 dhe po përfiton nga pasiguritë për të ardhmen e ndihmës ushtarake perëndimore.
Disa nga ccështjet e rëndësishme globale, në raportin prej 40 faqesh përmenden : Situata në Rusi, Kinë, Irani,etj, duke përshkruar situatën ekonomike-sociale dhe shoqërore por dhe inteligjenca e shërbimeve, shpenzimet ushtarake, drejtat e njeriut, etj.