SHBA paralajmëron Houthi-t se do të përballen me veprime të mundshme ushtarake

Shtetet e Bashkuara dhe 12 aleatë lëshuan atë që duket se përbënte një paralajmërim përfundimtar për rebelët Houthi që të ndalonin sulmet e tyre ndaj anijeve në Detin e Kuq ose do të përballeshin me veprime të mundshme ushtarake në të cilat ata do të ishin objektiv.

Militantët me bazë në Jemen kanë kryer të paktën 23 sulme në përgjigje të luftës Izrael-Hamas në Gaza që nga 19 dhjetori.

Një zyrtar i lartë i administratës Biden nuk pranoi të detajojë rregullat e angazhimit të mundshëm nëse sulmet vazhdojnë, por nënvizoi se Houthi-t e mbështetur nga Irani nuk duhet të “parashikojnë një paralajmërim tjetër” nga SHBA dhe aleatët e saj.

Zyrtari, i cili foli në kushte anonimiteti, sipas rregullave bazë të vendosura nga Shtëpia e Bardhë, foli menjëherë pasi vendet lëshuan një deklaratë të përbashkët më herët të mërkurën, duke dënuar sulmet dhe duke nënvizuar se durimi ndërkombëtar ishte i tendosur.

Deklarata u nënshkrua nga Shtetet e Bashkuara, Australia, Bahreini, Belgjika, Kanadaja, Danimarka, Gjermania, Italia, Japonia, Holanda, Zelanda e Re, Singapori dhe Mbretëria e Bashkuar. 

Më vete, SHBA-ja i bëri thirrje Këshillit të Sigurimit të Kombeve të Bashkuara të mërkurën që të ndërmarrë veprime kundër Houthis dhe paralajmëroi financuesin e tyre Iranin se ka një zgjedhje për të bërë në lidhje me vazhdimin e ofrimit të mbështetjes për rebelët.

“Mesazhi ynë tani është i qartë: ne bëjmë thirrje për përfundimin e menjëhershëm të këtyre sulmeve të paligjshme dhe lirimin e anijeve dhe ekuipazheve të ndaluara në mënyrë të paligjshme,” thanë 12 vendet. 

“Houthitë do të mbajnë përgjegjësinë e pasojave nëse vazhdojnë të kërcënojnë jetët, ekonominë globale dhe rrjedhën e lirë të tregtisë në rrugët ujore kritike të rajonit.”

Për javë të tëra, Houthi-t kanë pretenduar sulme ndaj anijeve në Detin e Kuq, për të cilat ata thonë se ose janë të lidhura me Izraelin ose shkojnë në portet izraelite. 

Ata thonë se sulmet e tyre synojnë t’i japin fund ofensivës izraelite ajrore dhe tokësore në Rripin e Gazës që u shkaktua nga sulmi i grupit militant palestinez të Hamasit në 7 tetor në Izraelin jugor.

Megjithatë, lidhjet me anijet e synuara në sulmet rebele janë bërë më të dobëta ndërsa sulmet vazhdojnë.

Sulmet kanë shënjestruar anijet tregtare që kalojnë tranzit nëpër ngushticën kritike Bab el-Mandeb që lidh tregjet në Azi dhe Evropë që nga sulmi i 7 tetorit nga Hamasi dhe lufta e mëvonshme e Izraelit kundër grupit militant në Gaza.

SHBA dhe aleatët e saj kanë formuar Operacionin Prosperity Guardian për të mbrojtur trafikun e anijeve dhe aktualisht, anije luftarake nga Shtetet e Bashkuara, Franca dhe Mbretëria e Bashkuar po patrullojnë zonën. Të dielën, helikopterët amerikanë hapën zjarr ndaj rebelëve Houthi pasi ata sulmuan një anije mallrash në Detin e Kuq, duke vrarë disa prej tyre.

Helikopterët e marinës amerikane u përgjigjën me zjarr në vetëmbrojtje duke fundosur tre nga katër varkat dhe duke vrarë njerëzit në bord, ndërsa anija e katërt u largua nga zona, sipas Komandës Qendrore të SHBA. Houthi-t pranuan se 10 nga luftëtarët e tyre u vranë në konfrontim dhe paralajmëruan për pasojat.

Anijet amerikane në javët e fundit kanë rrëzuar valët e raketave balistike Houthi dhe dronët shpërthyes me një drejtim.

Presidenti Joe Biden ka kërkuar që lufta tre-mujore mes Izraelit dhe Hamasit të mos përshkallëzohet në një konflikt më të gjerë rajonal. 

Por zyrtari theksoi se SHBA dhe aleatët e saj do të përgjigjen në mënyrë të ngjashme ndaj një veprimi të tillë keqdashës që ka ndikim në tregtinë globale kudo në mbarë globin.

“Siç e ka bërë të qartë Presidenti, Shtetet e Bashkuara nuk kërkojnë konflikt me asnjë komb apo aktor në Lindjen e Mesme, as nuk duam të shohim zgjerimin e luftës midis Izraelit dhe Hamasit në rajon”, tha zëdhënësi i Këshillit të Sigurisë Kombëtare të Shtëpisë së Bardhë, John Kirby. “Por as nuk do të tërhiqemi nga detyra për të mbrojtur veten, interesat tona, partnerët tanë apo rrjedhën e lirë të tregtisë ndërkombëtare”.

Zyrtari tha se çdo veprim i mundshëm kundër Houthi-ve do të bëhet në një “mënyrë shumë të zgjuar që nuk na tërheq potencialisht në një situatë të thellë” me Iranin dhe grupet e tij përfaqësuese.

Në OKB, zëvendësambasadori i SHBA-së Christopher Lu tha se pa mbështetjen iraniane, Houthis “do të luftonin për të gjurmuar dhe goditur në mënyrë efektive anijet tregtare që lundrojnë në korsitë e transportit detar përmes Detit të Kuq dhe Gjirit të Adenit”.

Biden javën e kaluar urdhëroi sulme ajrore të SHBA-së kundër grupeve të milicisë të mbështetur nga Irani, duke përfshirë Kataib Hezbollah, pasi tre pjesëtarë të shërbimit amerikan u plagosën në një sulm me dron në Irakun verior.

Në nëntor, avionët luftarakë amerikanë goditën një qendër operacionale të Kataib Hezbollah dhe një nyje komandimi dhe kontrolli, pas një sulmi me raketa balistike me rreze të shkurtër veprimi ndaj forcave amerikane në bazën ajrore Al-Asad në Irakun perëndimor. 

Milicitë e mbështetura nga Irani kryen gjithashtu një sulm me dron në të njëjtën bazë ajrore në tetor, duke shkaktuar lëndime të lehta. AP