Shkencëtarët po mendojnë të dërgojnë orë në Hënë, por hasen me një sërë problemesh

Ndoshta çudia më e madhe e universit tonë është problemi i natyrshëm me matjen e kohës: Sekondat kalojnë pak më shpejt në majë të një mali sesa në luginat e Tokës.

Për qëllime praktike, shumica e njerëzve nuk duhet të shqetësohen për ato dallime. Por një garë e përtërirë hapësinore ka bërë që Shtetet e Bashkuara dhe aleatët e saj, si dhe Kina, të nxitojnë të krijojnë vendbanime të përhershme në Hënë, dhe kjo ka sjellë problemin e kohës, edhe një herë, në plan të parë.

Në sipërfaqen hënore, një ditë e vetme e Tokës do të ishte afërsisht 56 ​​mikrosekonda më e shkurtër se në planetin tonë, një numër i vogël që mund të çojë në mospërputhje të konsiderueshme me kalimin e kohës.

NASA dhe partnerët e saj ndërkombëtarë po përballen aktualisht me këtë enigmë.

Shkencëtarët nuk po kërkojnë vetëm të krijojnë një “zonë kohore” të re në Hënë, siç kanë sugjeruar disa, tha Cheryl Gramling. Përkundrazi, agjencia hapësinore dhe partnerët e saj po kërkojnë të krijojnë një “shkallë kohore” krejtësisht të re, ose një sistem matjeje që llogarit atë fakt që sekondat ecin më shpejt në hënë, vuri në dukje Gramling. Qëllimi i agjencisë është të punojë me partnerët ndërkombëtarë për të krijuar një metodë të re të gjurmimit të kohës, posaçërisht për Hënën, të cilën kombet hapësinore pranojnë ta vëzhgojnë.

Një memo e fundit nga Shtëpia e Bardhë e udhëzoi gjithashtu NASA-n që të hartonte planet e saj për këtë shkallë të re kohore deri më 31 dhjetor, duke e quajtur atë “themelore” për përpjekjet e ripërtëritura të SHBA për të eksploruar sipërfaqen hënore. Memorandumi gjithashtu kërkon që NASA të zbatojë një sistem të tillë deri në fund të vitit 2026, në të njëjtin vit që agjencia hapësinore synon të kthejë astronautët në Hënë për herë të parë në pesë dekada.

Për kohëmatësit në botë, muajt e ardhshëm mund të jenë vendimtarë për të kuptuar se si të mbajnë me saktësi kohën hënore dhe të arrijnë marrëveshje se si, kur dhe ku të vendosen orët në Hënë. Një kornizë e tillë do të jetë vendimtare për njerëzit që vizitojnë fqinjin tonë më të afërt qiellor, tha Gramling për CNN.

Ajo që shkencëtarët dinë me siguri është se ata duhet të çojnë instrumente precize të matjes së kohës në Hënë.

Një rrjet orësh në Hënë mund të funksionojë së bashku për të informuar shkallën e re kohore hënore, ashtu siç bëjnë orët atomike për UTC në Tokë.

“Nuk do të ketë zona të ndryshme kohore në Hënë. Ka pasur biseda rreth krijimit të zonave të ndryshme, or kjo mund të ndryshojë në të ardhmen”, shtoi Gramling.

Shkalla e re kohore do të mbështeste një rrjet të tërë hënor, të cilin NASA dhe aleatët e saj e kanë quajtur LunaNet .

Orari i saktë është një çështje. Por se si astronautët e ardhshëm që jetojnë dhe punojnë në sipërfaqen hënore do ta përjetojnë kohën është një pyetje krejtësisht tjetër.

Në Tokë, ndjenja jonë e një dite rregullohet nga fakti se planeti kryen një rrotullim çdo 24 orë, duke i dhënë shumicës së vendeve një cikël të qëndrueshëm të dritës së ditës dhe netëve të errësuar. Sidoqoftë, në Hënë, ekuatori merr afërsisht 14 ditë rrezet e diellit të ndjekura nga 14 ditë errësirë.

Është thjesht një koncept shumë, shumë i ndryshëm dhe NASA është duke folur për uljen e astronautëve në rajonin shumë interesant jugor polar të Hënës, ku ka zona të ndriçuara dhe me hije të përhershme. Do të jetë sfiduese për astronautët.

Megjithatë, përcaktimi i saktë i kohës ka rëndësi, jo vetëm për të kuptuar shkencërisht kalimin e kohës në hënë, por edhe për vendosjen e të gjithë infrastrukturës së nevojshme për kryerjen e misioneve.

E bukura e krijimit të një shkalle kohore nga e para, tha Gramling, është se shkencëtarët mund të marrin gjithçka që kanë mësuar për matjen e kohës në Tokë dhe ta zbatojnë atë në një sistem të ri në Hënë.

Dhe nëse shkencëtarët mund ta arrijnë atë drejt në Hënë, shtoi ajo, ata mund ta arrijnë atë më vonë, nëse NASA përmbush qëllimin e saj për të dërguar astronautët më thellë në sistemin diellor./ CNN