Studimi: Ushqimi ultra i përpunuar lidhet me 32 efekte të dëmshme për shëndetin

Ushqimi ultra i përpunuar (UPF) është i lidhur drejtpërdrejt me 32 efekte të dëmshme për shëndetin, duke përfshirë një rrezik më të lartë të sëmundjeve të zemrës, kancerit, diabetit të tipit 2, shëndetit të pafavorshëm mendor dhe vdekjes së hershme, sipas rishikimit më të madh në botë të këtij lloji.

Gjetjet vijnë në mes të rritjes së shpejtë të konsumit global të UPF si drithërat, pijet me gaz, ushqimet e gatshme dhe ushqimet e shpejta.

Në Mbretërinë e Bashkuar dhe SHBA, më shumë se gjysma e dietës mesatare tani përbëhet nga ushqime ultra të përpunuara. Për disa, veçanërisht njerëzit që janë më të rinj, më të varfër ose nga zona të pafavorizuara, një dietë që përfshin deri në 80% UPF është tipike.

Gjetjet e publikuara sugjerojnë se dietat e larta me ushqime ultra të përpunuar mund të jenë të dëmshme për shumë elementë të shëndetit. Rezultatet e rishikimit që përfshijnë pothuajse 10 milionë njerëz nënvizuan nevojën për masa për të synuar dhe reduktuar ekspozimin ndaj UPF, thanë studiuesit.

“Në përgjithësi, u gjetën lidhje të drejtpërdrejta midis ekspozimit ndaj ushqimeve ultra të përpunuara dhe 32 parametrave shëndetësorë që përfshijnë vdekshmërinë, kancerin dhe rezultatet e shëndetit mendor, respirator, kardiovaskular, gastrointestinal dhe metabolik. Ekspozimi më i madh ndaj ushqimeve ultra të përpunuara u shoqërua me një rrezik më të lartë të rezultateve të pafavorshme shëndetësore, veçanërisht kardiometabolike, çrregullime të zakonshme mendore dhe rezultate të vdekshmërisë, thuhet në studim.

Ushqimet ultra të përpunuara, duke përfshirë ushqimet e paketuara, pijet me gaz, drithërat me sheqer dhe ushqimet e gatshme, i nënshtrohen proceseve të shumta industriale dhe shpesh përmbajnë ngjyra, emulsifikues, aromatizues dhe aditivë të tjerë. Këto produkte gjithashtu priren të jenë të larta në sheqer, yndyrë dhe/ose kripë të shtuar, por janë të ulëta në vitamina dhe fibra.

Provat bindëse treguan se marrja më e lartë e UPF u shoqërua me rreth 50% rritje të rrezikut të vdekjes së lidhur me sëmundjet kardiovaskulare, një rrezik 48 deri në 53% më të lartë të ankthit dhe çrregullimeve të zakonshme mendore dhe një rrezik 12% më të madh të diabetit të tipit 2.

Kishte gjithashtu prova për lidhjet midis UPF dhe astmës, shëndetit gastrointestinal, disa kacerëve dhe faktorëve të rrezikut kardiometabolik, të tilla si yndyrat e larta në gjak dhe nivelet e ulëta të kolesterolit ‘të mirë’./ The Guardian